nan key thi oo

မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ တႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ ပိတ္ပင္ထားတဲ့ ကၽြမ္းက်င္ေရြ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား ျပန္လည္ ခန္႔အပ္ေရး အစီအစဥ္ကုိ အခု အလုပ္ရွင္အမ်ားအျပားရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈေတြေၾကာင့္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၅ ရက္၊ တနလၤာေန႔က စတင္ၿပီး ျပန္လည္ လုပ္ေဆာင္ေပးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ မေအးေအးမာက ေျပာျပေပးမွာပါ။

မေလးရွားႏုိင္ငံမွာ တရားမ၀င္ေနထုိင္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာအလုပ္သမားေတြအတြက္ သတင္းေကာင္း တခုျဖစ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အလုပ္သမားေတြ ျပန္လည္ခန္႔အပ္တဲ့ အစီစဥ္ကို ေဖေဖၚ၀ါ၇ီလ ၁၅ ရက္ေန႔မွာ စတင္ေတာ့မွာ ျဖစ္ေၾကာင္း မေလးရွားအစိုးရက တနဂၤေႏြေန႕မွာ သတင္းထုတ္ျပန္ ခဲ့တာပါ။ မေလရွားႏုိင္ငံမွာ တႏွစ္ခဲြနီပါးၾကာ ရပ္နားထားတဲ့ အလုပ္လုပ္ခြင္ ့ပါမစ္ေတြကို မေလးရွား အစိုးရက ျပန္ၿပီး ထုတ္ေပးေတာ့မဲ့အေျခအေနကုိ မေလးရွားႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာအလုပ္သမားတဦးက အခုလိုရွင္းျပပါတယ္။

“ဒီလ ၁၅ ရက္ေန႔ကစၿပီး စေပးေတာ့မွာ ။ ၁၅ ရက္ေန႔ကစၿပီး ေလွ်ာက္လို႔ရၿပီအမ။ ၂၀၁၄ ေအာက္တိုဘာတုန္းက ပိတ္ထားတာေလ။ အခုျပန္ဖြင့္တာ ၃ လအတြင္းျပန္လုပ္ရမယ္လို႔ ေျပာထားတယ္အမ ။ ပါမစ္မရွိတဲ့လူေတြကို ပါမစ္ျပန္ေပးမယ္။ ၃ လအတြင္းျပန္လုပ္ေပါ့ ။ တခ်ိဳ႕ကုမၸဏီကလည္း ျပန္ဖြင့္ထားတယ္ေပါ့။ လူလိုတဲ့ ကုမၸဏီေတြကိုလည္း ပါမစ္ေပးဖို႔ ျပန္ဖြင့္ထားတယ္။ အခုက်ေနာ္တို႔ ကုမၸဏီမွာလည္း ဒီအတိုင္းပဲ။ ႏွစ္ခ်ိဳ႕သမားေတြ ျပန္ခ်င္တဲ့လူရွိတယ္။ မျပန္ခ်င္တဲ့လူေတြဆိုရင္ ျပန္ေလွ်ာက္ေပးမယ္လို႔ေျပာထားတယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ တျခားႏိုင္ငံကလူေတြကို သိပ္မေခၚေတာ့ဘူး။ ဒီမွာရွိတဲ့လူမွန္သမွ်ကိုသူက ျပန္ rotate လုပ္ခ်င္တဲ့ပံုစံမ်ိဳးေပါ့။ လူသစ္မေခၚေတာ့ဘူး အဲလိုမ်ိဳးပံုစံနဲ႔။”

ကၽြမ္းက်င္တဲ့ အလုပ္သမားေတြကုိ ျပန္လည္ခန္႔အပ္တဲ့ အစီစဥ္အရ ပါမစ္ရၿပီဆုိရင္ အခ်ိန္နဲ႔ လုပ္ရတာ အခြန္ေတြေပးေဆာင္ရတာေတြ ရွိတယ္လို႔လည္းဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“ပါမစ္ကေတာ့ time to time ေပါ့။ သူ႔ရဲ႕ time table နဲ႔ဆင္းရတာေပါ့။ OT ရွိရင္ရွိတယ္၊ OT မရွိရင္မရွိဘူး။ ၿပီးေတာ့ living စားရိတ္ေတြျဖတ္မယ္၊ ၀န္ေဆာင္ခေတြ၊ ေရဖိုးမီးဖိုးေတြျဖတ္မယ္။ အဲဒါေတြအမ်ားႀကီးရွိတာေပါ့။ သူေဌးနဲ႔ဆိုင္တယ္။ တခ်ိဳ႕ျမန္မာေတြမ်ားေသာအားျဖင့္က သူတို႔ မွာ အရင္က passport ေတြအကုန္လံုး လုပ္ထားၾကတာေလ။ လုပ္ထားေတာ့ သူတို႔က ၀င္ခ်င္တဲ့ ကုမၸဏီကို ၀င္တယ္။ အဲဒီက permit job ထုေပးတယ္။ အဲဒီမွာ လုပ္ၿပီးေတာ့ မႀကိဳက္ဘူးဆိုရင္ ေနာက္အဲလိုမ်ိဳးအလုပ္ေျပာင္းေပါ့ အမ။”

မိမိႏွစ္သက္ရာ ကုမၸဏီကုိေျပာင္းေရြ႕လုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြရွိၾကသလို တခ်ဳိကေတာ့ ကုမၸဏီတခုကေန သတ္သတ္မွတ္မွတ္ အလုပ္ခန္႕အပ္တာမ်ိဳးကုိ ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တာ ေတြရွိၾကတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ မၾကာေသးခင္တုန္းကေတာ့ မေလးရွား အစိုးရက ႏိုင္ငံျခားသား အလုပ္သမားခြန္ျဖစ္တဲ့ (levy) ေၾကးကုိ ၂ ဆ ေကာက္ခံလိုက္တဲ့အတြက္ အလုပ္ရွင္ေတြေကာ အေျခခံ အလုပ္သမား အေတာ္မ်ားမ်ားအတြက္ပါ အခက္ေတြ႔ႀကံဳရတဲ့အတြက္ ကန္႔ကြက္ ေ၀ဖန္မူေတြရွိတာေၾကာင့္ ဒီအစီစဥ္ကုိေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၾကာသပေတးေန႔က ေခတၱရပ္နားထားၿပီး မၾကာခင္မွာေတာ့ ထုတ္ျပန္သြားဖို႔ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားသားအလုပ္သမားခြန္ဟာ တျခားအလုပ္သမားေတြအတြက္ အခက္အခဲ ရွိတယ္လုိ႔လည္း ဆက္ေျပာျပပါတယ္။

“လစာနဲ႔လည္းမကိုက္ဘူးေလ။ တကယ္လို႔ သူတို႔ တလ ရဲ႕လစာက basic ၉၀၀ ဆိုရင္ ေနစရိတ္က ၁၄၀ ျဖတ္တယ္။ တကယ္လို႔ ေနာက္ထပ္ ၁၅ ရက္ၿပီးသြားရင္ တလကို ၂၀၈ က်ပ္ျဖတ္မွာ။ ဒါေၾကာင့္လစာနဲ႔မကိုက္ေတာ့ဘူး။ ကုမၸဏီေတြက အဲဒီလို complaine လုပ္ၿပီး ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာ အဲဒီလိုမ်ိဳးပံုစံနဲ႔ ။”

ၿပီးခဲ့တဲ့ လပုိင္းတုန္းကပဲ မေလးရွားကို သြားမဲ့သူေတြအတြက္ ဗီဇာေၾကးကုိ အရင္ကထက္ ၁၀ တိုး ေကာက္ခံလိုက္တဲ့အတြက္ မေလးရွားကို အလုပ္သမား တင္ပုိ႔ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြၾကားမွာလည္း ကန႔္ကြက္ဆႏၵျပမဲ့ အေျခအေနအထိ မေက်လည္မူေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

လက္ရွိမွာေတ့ာ မေလးရွားမွာ တရားမ၀င္ေနထုိင္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြအတြက္ ျမန္မာသံရံုးက ေနရပ္ရင္းျပန္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စီအုိင္လို႔ေခၚတဲ့ မည္သူမည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသခံစာအုပ္ေတြ ထုတ္ေပးေနၿပီး၊ တခ်ိဳ႕ကုိလည္း ေနရပ္ရင္းကို ျပန္လည္ပို႔ေဆာင္ေပးေနပါတယ္။

မေအးေအးမာ / ဗြီအုိေအ (ျမန္မာပုိင္း)